Jeszcze kilkanaście lat temu rynek pożyczek internetowych w Polsce praktycznie nie istniał, a obecnie z usług internetowych pożyczkodawców korzysta ogromna liczba ludzi. Branża pożyczek online jest dość młoda, a więc trudno się dziwić, że ramy jej działalności zostały precyzyjnie określone w prawie dopiero w ostatnich latach. Najgłośniej komentowane było tutaj wprowadzenie tzw. Ustawy antylichwiarskiej.
Obecnie działalność firm pożyczkowych jest dużo bardziej uregulowana niż jeszcze kilka lat temu. Precyzyjnie określone są np. koszty odsetkowe pożyczek, a na firmy pożyczkowe nałożone są liczne obowiązki wynikające z Kodeksu Cywilnego i Ustawy o kredycie konsumenckim. Ponadto rynek pożyczek online znajduje się także pod nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego.
Z pewnością prawo dotyczące rynku pożyczek będzie podlegać dalszym zmianom, czego przykładem jest nowelizacja Ustawy antylichwiarskiej, która ma zacząć obowiązywać jeszcze w 2019 roku. Zasadniczym celem zmian ma być zwiększenie bezpieczeństwa pożyczkobiorców.
Rynek pożyczek podlega cyklicznym zmianom ze względu na przepisy prawa. Same firmy pożyczkowe także dążą do podnoszenia standardów etycznych. Przykładem tego jest pomysł Polskiego Związku Instytucji Pożyczkowych [PZIP] polegający na utworzeniu Kodeksu Odpowiedzialnego Pożyczania. Z założenia ma być on być uzupełnieniem przepisów prawa i zwiększyć bezpieczeństwo pożyczkobiorców oraz wiarygodność pożyczkodawców.
Prace nad tym kodeksem trwają od dawna i jak zapewnia PZIP, jest on wzorowany na podobnych rozwiązaniach, które są już wykorzystywane za granicą.
Kodeks ma skupić się między innymi na problematyce spirali długów, która prowadzi do poważnych problemów finansowych niektórych pożyczkobiorców i rzutuje na wiarygodność całej branży. Prezes PZIP Jarosław Ryba stwierdził, że problematyka spirali zadłużenia w kodeksie jest w fazie zaawansowanych konsultacji. Celem jest sprawienie, by pożyczkodawcy byli w stanie określić, którzy klienci mogą wpaść w spiralę zadłużenia i nie przyznawali im kolejnych pożyczek, ponieważ na dłuższą metę prowadzi to tylko do pogłębienia problemu. Wprowadzenie kodeksu ma także ujednolicić standardy branżowe i sprawić, aby każdy odpowiedzialny pożyczkodawca zapewniał jasne i precyzyjne informacje o swojej ofercie w określonej formie. Ponadto kodeks ma przeciwdziałać patologiom na rynku pożyczek online, które są związane np. z nadmiernym zadłużaniem się seniorów.
Należy tutaj zauważyć, że wielu uznanych internetowych pożyczkodawców od dawana w mniejszym lub większym zakresie wdraża indywidualne strategie związane z udzielaniem pożyczek w sposób odpowiedzialny.
Chęć wprowadzenia Kodeksu Odpowiedzialnego Pożyczania jest inicjatywą godną pochwały. W chwili obecnej trudno wyrokować, jakie będą jego finalne wytyczne oraz czy zostaną w pełni wprowadzone w życie.
Przynajmniej potencjalnie kodeks może jednak przynieść duże korzyści zarówno pożyczkobiorcom, jak i pożyczkodawcom, a więc i całej branży. Odpowiedzialna polityka pożyczkowa i przeciwdziałanie patologiom może zdecydowanie zmniejszyć liczbę pożyczkobiorców, którzy ze względu na swoją niewiedzę wpadli w finansowe kłopoty. To zaś z czasem może pozwolić odciąć się pożyczkodawcom od wielu negatywnych skojarzeń.
Warto też zauważyć, że PZIP od dawna podejmuje także inne działania, których celem jest podniesienie standardów etycznych w branży pożyczkowej.